Kaynayan Sütün Üzerinde Neden Kaymak Oluşur?
Bizi en çok düşünen varlıklar tabi ki annelerimizdir değil mi? Sürekli hazır şeylerden kaçınmamızı hep organik el yapımı şeyler yememiz için ısrar ederler. Ve bu ısrarlarını bizim iyiliğimiz için yaptıklarını bilsek de pek hayatımızda uygulamayız. Yeni nesil kolaycı büyüyor. Sürekli hazır yemekler hazır eşyalar filan derken aslında yaptığımız tek şey ömrümüzü kısaltmak. Annelerimiz aslında iyi ki varlar. Yorulmadan bıkmadan bizim için ellerinden geleni yapıyorlar. Mesela sütü ele alalım. Hazır süt yok mu? Fazlasıyla var. Peki, annelerimiz hangisine güveniyor? Hiçbirine. Köylerden bakkallardan aldıkları çiğ sütleri hiç üşenmeden getirip evde kaynatıp hazırlayıp bize içiriyorlar. Kaynatma deyip geçmemek lazım aslında. Oldukça zahmetli bir iştir. Özellikle evde kaymak sevmeyen biri varsa o kaymağı dikkatle temizlemek. Bu birçoğumuzun hoşuna gitmeyen bir durumdur. Peki bu kaymak nasıl oluşuyor hiç düşündünüz mü? O kaymağın oluşumunu hiç izlediniz mi? Merak ediyorsunuz değil mi? Gelin size anlatalım.
Annemizin bizim için kaynattığı sütün yüzde 87′si sudan oluşmaktadır. Diğer kısmı yağ, protein ve laktoz adında süt şekeri, içinde ayrıca kalsiyum, fosfor gibi mineraller ve bir sürü vitamin bulunmaktadır. Sütün içinde bulunanlar farklı fiziksel durumlardan oluşmaktadır. Yağ süt içinde emülsiyon görevi yapar. Süte mikroskopla baktığımızda yüzeyinde küçük tanecikler görürüz. İşte onlar yağ tanecikleridir. Protein ve laktozu göremeyiz. Çünkü onlar erimiş şekildedir.
Sütün içinde çeşit protein vardır. Bunlardan biri kazeindir ve sütü beyaz yapanda budur. Diğer ikisi ise albümin ve globülindir. İşte bunlar süt kaynarken üzerinde kaymak oluşması sağlayan etmenlerdir. Sıcağı alınca yoğunlaşırlar ve pıhtı haline gelirler. Kaynayan sütün ütünde oluşan kaymak, sütün üstündeki suyun hız bir şekilde buharlaşması sonucu, kalsiyum ve protein yüzeye çıkan yağ tanelerinin burada birleşmeleri ve kaynadıkça yoğunlaşmaları sonucunda oluşur. Bu katmanda sütteki su oranı yüzde 29’a kadar düşmüş yağ oranı ise yüzde 67,5’e kadar yükselmiştir. İşte sütteki kaymak bu şekilde oluşmaktadır. Süt oldukça faydalı bir besin olup her zaman içmenizi öneririz. Afiyet olsun.
Kaynayan Sütün Üzerinde Neden Kaymak Oluşur?
